'Lęk przed ćwiczeniami' jest największą barierą w powrocie do zdrowia w zespole przewlekłego zmęczenia

Zespół stwierdził, że chociaż CBT i GET były bezpieczne i skuteczne dla większości pacjentów z CFS, poprawa w badaniu PACE była tylko umiarkowana. Autorzy wyjaśniają, że poprzez identyfikację mechanizmów, dzięki którym niektórzy pacjenci odnoszą korzyści z leczenia, ich badania pomogą w optymalizacji tych terapii.

Analizując różne czynniki pośredniczące, autorzy donoszą, że najbardziej wpływowym czynnikiem na sukces CBT i GET u pacjentów z CFS jest zmniejszenie „przekonań związanych z unikaniem strachu”. Przekonania te to obawy pacjentów – uznane przez autorów za „zrozumiałe” – że ich objawy pogorszą się w wyniku aktywności lub ćwiczeń.

Autorzy obliczyli, że przekonania związane z unikaniem strachu mogą odpowiadać nawet za 60% całkowitego wpływu CBT lub GET na wyniki pacjentów.

GET okazała się skuteczniejsza niż CBT w poprawie unikania lęku i poprawie tolerancji wysiłku fizycznego, którą mierzono liczbą metrów pokonanych przez pacjentów w ustalonym okresie czasu.

Prof. Trudie Chalder, z King’s College w Londynie, mówi:

„Nasze wyniki sugerują, że lękliwe przekonania mogą być zmienione przez bezpośrednie kwestionowanie takich przekonań (jak w CBT) lub przez prostą zmianę zachowania ze stopniowanym podejściem do unikanej aktywności (jak w GET). Z klinicznego punktu widzenia wyniki sugerują, że terapeuci prowadzący CBT mogliby zachęcać do większej aktywności fizycznej, takiej jak chodzenie, co mogłoby wzmocnić efekt CBT i mogłoby być bardziej akceptowalne dla pacjentów.”

Pisząc w powiązanym komentarzu, dr Hans Knoop i Jan Wiborg, z Radboud University Medical Centre w Holandii, wyciągają nieco inne wnioski niż autorzy badania.

„Chalder i współpracownicy wnioskują, że przyszłe badania powinny skupić się na poprawie poczucia własnej skuteczności i zwiększeniu aktywności fizycznej, ponieważ te zidentyfikowane mediatory miały silny związek z wynikami” – piszą.

Jednak dr Knoop i Wiborg uważają zamiast tego, „że wzrost aktywności fizycznej jest niczym więcej niż katalizatorem zmiany w wyobrażeniach na temat aktywności i objawów u pacjentów z zespołem przewlekłego zmęczenia.”

Holenderscy badacze sugerują, że przyszłe badania powinny skupić się na tym, jak można szybciej i skuteczniej zmienić te przekonania. Gdy pacjent jest przekonany, że możliwe jest zwiększenie zdolności, argumentują, ważny krok w kierunku wyzdrowienia został podjęty – niezależnie od rzeczywistego poziomu aktywności.