Lewostronna uchyłkowatość jelita grubego jest częstym schorzeniem w zachodnich społecznościach, z 30% do 50% dorosłych powyżej 60 roku życia jest dotkniętych. Dotyczy głównie okrężnicy esowatej. Uchyłki (pseudodiverticula) to kieszonki błony śluzowej ograniczone mięśniówką właściwą (muscularis mucosae) i pokryte cienką warstwą błony podśluzowej, które są wypychane na zewnątrz przez słabe punkty mięśniówki właściwej (muscularis propria), a ich końcówki kończą się w podścielisku okrężnicy. Słabe punkty w płaszczu mięśniowym są miejscami wnikania naczyń odżywczych błony śluzowej okrężnicy. Przyczyną uchyłkowatości jelita grubego jest zwiększone ciśnienie śródścienne podczas oddawania stolca u osób stosujących dietę ubogą w błonnik. Charakterystyczne dla tego schorzenia są przerost mięśni, skrócenie jelita i pogrubienie fałdów błony śluzowej spowodowane jej nadmiarem. Powikłaniami uchyłkowatości są: krwawienie, zapalenie uchyłków, ropień okołobłoniasty, perforacja, zwężenie i powstanie przetoki. Jednak większość osób z uchyłkowatością przebiega bezobjawowo, bez objawów powikłań. Zmiany w błonie śluzowej uchyłków w niepowikłanej uchyłkowatości obejmują zwiększony naciek limfoidalny, rozwój kompleksów limfogruczołowych, ubytek mucyny, łagodne zapalenie krypt, zniekształcenie architektury, metaplazję komórek Panetha i owrzodzenie. Błona śluzowa pozostałej części okrężnicy esowatej (tzn. błona śluzowa nie-pionowa) jest zwykle prawidłowa, ale w około 1% przypadków wykazuje cechy, które są nie do odróżnienia od wrzodziejącego zapalenia jelita grubego lub choroby Leśniowskiego-Crohna (segmentalne zapalenie jelita grubego związane z chorobą uchyłkową, SCAD). Takie przypadki stanowią trudne wyzwanie diagnostyczne, ponieważ pacjenci z SCAD odpowiadają na leczenie farmakologiczne lub chirurgiczne z powodu choroby uchyłkowej, natomiast pacjenci z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego lub chorobą Leśniowskiego-Crohna z czasem rozwiną inne objawy choroby i będą wymagać innego leczenia. W SCAD zmiany śluzówkowe są ograniczone do obszaru uchyłkowatości, dlatego w diagnostyce różnicowej pomocna może być ocena histologiczna odbytnicy (która nie jest dotknięta uchyłkowatością) i bardziej proksymalnych odcinków jelita.