Informacje

Tkanka nabłonkowa spełnia dwie główne funkcje w organizmie.

1. Dostarcza wyściółki dla zewnętrznych i wewnętrznych powierzchni, które muszą zmierzyć się z trudnym środowiskiem. Zewnętrzna warstwa skóry jest tkanką nabłonkową, podobnie jak najbardziej wewnętrzne warstwy przewodu pokarmowego, dróg oddechowych i naczyń krwionośnych.

1. Tworzy gruczoły, które wydzielają materiały na powierzchnie nabłonkowe lub do krwi. Gruczoły potowe, ślinianki, gruczoły sutkowe, nadnercza i przysadka mózgowa są przykładami gruczołów zbudowanych z tkanki nabłonkowej.

Tkanka nabłonkowa jest często klasyfikowana według liczby warstw obecnych komórek oraz według kształtu komórek. Patrz ryc. 5-1.

Nabłonek prosty ma grubość tylko jednej warstwy komórek. Nabłonek warstwowy ma więcej niż jedną warstwę komórek. Nabłonek pseudostratyfikowany jest tak naprawdę wyspecjalizowaną formą nabłonka prostego, w którym na pierwszy rzut oka wydaje się, że jest więcej niż jedna warstwa komórek nabłonkowych, ale bliższa inspekcja ujawnia, że każda komórka w warstwie faktycznie rozciąga się do powierzchni podstawnej nabłonka.

Są trzy podstawowe kształty używane do klasyfikacji komórek nabłonkowych. Komórka nabłonka płaskiego wygląda płasko pod mikroskopem. Komórka nabłonkowa prostopadłościenna wygląda jak zbliżona do kwadratu. Komórka nabłonka kolumnowego wygląda jak kolumna lub wysoki prostokąt. Kilka warstw nabłonka zbudowanych jest z komórek, o których mówi się, że mają kształt przejściowy. Komórki nabłonka przejściowego to komórki nabłonka wyspecjalizowane do zmiany kształtu, gdy są rozciągane na boki. Mogą one przechodzić z kolumnowych i prostopadłościennych kształtów w ich nierozciągniętym stanie do bardziej płaskich kształtów w ich rozciągniętym stanie.

Klasyfikując warstwowy nabłonek, arkusz jest nazwany dla kształtu komórek w jego najbardziej powierzchownych warstwach. Tak więc nabłonek warstwowy płaski tylko koniecznie ma komórki o kształcie płaskonabłonkowym w swoich najwyższych warstwach i może mieć komórki o innym kształcie w swoich niższych warstwach.

Pod mikroskopem komórki nabłonka są łatwo rozróżniane na podstawie następujących cech:

• Komórki będą zazwyczaj jednego z trzech podstawowych kształtów komórek – płaskich, prostopadłościennych lub kolumnowych.

• Komórki będą ściśle przylegać do siebie, w pojedynczej warstwie lub w wielu warstwach, i zazwyczaj nie będą miały miejsca na materiał pozakomórkowy pomiędzy przylegającymi komórkami.

• Warstwa nabłonkowa z jednej strony będzie zwrócona ku pustej przestrzeni (lub, w niektórych narządach, ku wydzielanej substancji, takiej jak śluz), a z drugiej strony będzie zwykle przymocowana do tkanki łącznej właściwej.

Zwykle szkiełko będzie miało wycinek tkanki wycięty z większego narządu. Szkiełka z tkankami nabłonkowymi zwykle mają ze sobą część tkanki podstawowej znajdującej się pod tkanką nabłonkową.

Warstwa nabłonka zawsze służy jako warstwa zewnętrzna dla jakiejś struktury, ale patrząc na preparat tkankowy na szkiełku, nie należy zakładać, że tylko dlatego, że znalazłeś jeden koniec próbki tkanki, automatycznie patrzysz na tkankę nabłonkową. Szukaj cech komórek wymienionych powyżej, aby mieć pewność, że znajdujesz się po nabłonkowej stronie wycinka tkanki.

Na rycinie 5-2 tylko jedna krawędź wycinka tkanki ma komórki nabłonkowe. Na rycinie 5-2A ta krawędź jest zaznaczona strzałką, ale patrząc na próbkę pod mikroskopem, trzeba samemu ustalić, gdzie jest krawędź z komórkami nabłonkowymi.

W wycinku tkanki na rycinie 5-2 znajdują się trzy krawędzie, które nie są komórkami nabłonkowymi. Jeśli bezmyślnie zaczniemy oglądać pierwszą napotkaną krawędź, mamy duże szanse, że będzie ona wyglądała jak coś innego niż komórki nabłonkowe w preparacie. Upewnij się, że to, na co patrzysz, ma trzy wizualne cechy tkanki nabłonkowej:

• Komórki będą zwykle jednym z trzech podstawowych kształtów komórek – płaskie, prostopadłościenne lub kolumnowe.

• Komórki będą ściśle do siebie przylegać, w pojedynczej warstwie lub w wielu warstwach i zwykle nie będą miały miejsca na materiał pozakomórkowy pomiędzy przylegającymi komórkami.

• Warstwa nabłonkowa z jednej strony będzie zwrócona w stronę pustej przestrzeni (lub, w niektórych narządach, będzie zwrócona w stronę wydzielanej substancji, takiej jak śluz), a z drugiej strony będzie zwykle przymocowana do tkanki łącznej właściwej.

Na poniższych rysunkach znajduje się jeszcze kilka warstw nabłonkowych. Należy pamiętać, że to, czy warstwa nabłonkowa znajduje się na górze, na dole, po prawej czy po lewej stronie zależy od tego, jak próbka została umieszczona na szkiełku. W każdym przypadku należy znaleźć, na której krawędzi znajduje się warstwa nabłonka.

.