Ibsolutny idealizm

Idealizm absolutny – teoria filozoficzna związana głównie z G.W.F. Heglem i Friedrichem Schellingiem, niemieckimi filozofami idealistycznymi XIX wieku, Josiah Royce’em, filozofem amerykańskim i innymi, ale w swej istocie będąca produktem Hegla. Idealizm absolutny można ogólnie scharakteryzować jako obejmujący następujące zasady: (1) powszechny, codzienny świat rzeczy i ucieleśnionych umysłów nie jest światem takim, jakim jest naprawdę, lecz jedynie takim, jakim jawi się w kategoriach bezkrytycznych; (2) najlepsze odzwierciedlenie świata nie znajduje się w kategoriach fizycznych i matematycznych, lecz w kategoriach samoświadomego umysłu; oraz (3) myśl jest relacją każdego konkretnego doświadczenia z nieskończoną całością, której jest wyrazem, a nie nakładaniem gotowych form na dany materiał.

Plutarch
Read More on This Topic
Filozofia zachodnia: XIX wiek
…przez niemiecką szkołę idealizmu absolutnego, której głównymi przedstawicielami byli Johann Fichte (1762-1814), Friedrich Schelling (1775-1854),…

Idealizm dla Hegla oznaczał, że skończony świat jest odbiciem umysłu, który jako jedyny jest naprawdę realny. Uważał on, że byt ograniczony (to, co powstaje i przemija) zakłada byt nieskończony, nieograniczony, w którym to, co skończone, jest elementem zależnym. W tym ujęciu prawda staje się relacją harmonii lub spójności między myślami, a nie zgodnością między myślami a rzeczywistością zewnętrzną. W miarę przechodzenia od pogmatwanego świata doświadczenia zmysłowego do bardziej złożonych i spójnych kategorii nauki, zbliżamy się do Idei Absolutnej, której wszystkie inne abstrakcyjne idee są jedynie częścią. Hegel twierdził również, że ta wzrastająca jasność jest widoczna w fakcie, że późniejsza filozofia zakłada i rozwija filozofię wcześniejszą, ostatecznie zbliżając się do tego, z czym wszystkie rzeczy są związane i co mimo wszystko jest samoistne – tj. do Idei Absolutnej.

Schelling, choć podobny do Hegla w tym, że również wierzył w Ideę Absolutną, różnił się od niego w określaniu Absolutu jako niezróżnicowanej, czyli pozbawionej cech, jedności przeciwieństw. Tak więc w stanie intelektualnej intuicji podmiot i przedmiot, będąc przeciwieństwami, giną w anonimowości Absolutu. Hegel zaatakował to stanowisko w swojej Phänomenologie des Geistes (1807; Fenomenologia umysłu).

Schelling, Friedrich Wilhelm Joseph von
Schelling, Friedrich Wilhelm Joseph von

Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling.

Royce zaproponował, że ludzkie umysły są fragmentami Absolutu, ale w jakiś sposób pozostają odrębnymi jaźniami i osobami. Uważał, że poszczególne jaźnie (jako części Absolutu) są w stanie, dzięki fundamentalnej cnocie lojalności, poszukiwać swojego coraz większego i coraz szerszego znaczenia i utożsamiać się z nim, zbliżając się w ten sposób do Absolutu.

Zdobądź subskrypcję Britannica Premium i uzyskaj dostęp do ekskluzywnych treści. Subscribe Now

Idealizm Hegla stanowił podstawę idealizmu absolutnego wielu filozofów (m.in. F.H. Bradleya i Bernarda Bosanqueta), którzy uczynili idealizm absolutny dominującą filozofią XIX w.

.