Ostatnie wiadomości zwróciły uwagę na nieetyczne, a nawet bezprawne działania podejmowane przez ludzi i korporacje, które były motywowane przede wszystkim chciwością.

Prokuratorzy federalni, na przykład, oskarżyli 33 zamożnych rodziców, z których niektórzy byli celebrytami, o płacenie łapówek, aby ich dzieci dostały się na najlepsze uczelnie. W innej sprawie, prawnik Michael Avenatti został oskarżony o próbę wymuszenia milionów od firmy sportowej Nike.

Oskarżenia o chciwość są wymienione w pozwie złożonym przeciwko członkom rodziny Sacklerów, właścicielom Purdue Pharma, oskarżonym o forsowanie silnych środków przeciwbólowych, jak również leczenia uzależnień.

W tych wszystkich przypadkach, osoby lub firmy pozornie miały bogactwo i status do stracenia, a jednak rzekomo podjęły działania w celu uzyskania jeszcze większej przewagi. Dlaczego ludzie sukcesu lub korporacje miałyby rzekomo popełniać przestępstwa, aby uzyskać więcej?

Jako badacz porównawczej etyki religijnej, często uczę podstawowych zasad myśli moralnej w różnych tradycjach religijnych.

Myślenie religijne może pomóc nam zrozumieć ludzką naturę i dostarczyć wskazówek etycznych, także w przypadkach chciwości, takich jak te wspomniane tutaj.

Lęk i niesprawiedliwość

Praca XX-wiecznego teologa Reinholda Niebuhra na temat ludzkiego niepokoju oferuje jedno z możliwych wyjaśnień tego, co może skłaniać ludzi do poszukiwania więcej, niż już mają lub potrzebują.

Niebuhr był prawdopodobnie najbardziej znanym teologiem swoich czasów. Był mentorem dla kilku osób publicznych. Arthur Schlesinger Jr, historyk, który pracował w Białym Domu Kennedy’ego, i George F. Kennan, dyplomata i doradca do spraw sowieckich. Niebuhr wywarł również głęboki wpływ na byłego prezydenta Baracka Obamę.

Niebuhr powiedział, że ludzka tendencja do utrwalania niesprawiedliwości jest wynikiem głębokiego poczucia egzystencjalnego niepokoju, który jest częścią ludzkiej kondycji. W swoim dziele „The Nature and Destiny of Man,” Niebuhr opisał istoty ludzkie jako stworzenia zarówno „ducha” jak i „natury.”

Jako „duch”, istoty ludzkie mają świadomość, która pozwala im wznieść się ponad doświadczenia zmysłowe, które mają w danym momencie.

Ale w tym samym czasie, powiedział, istoty ludzkie mają ciała fizyczne, zmysły i instynkty, jak każde inne zwierzę. Są częścią świata przyrody i podlegają ryzyku i wrażliwości śmiertelności, w tym śmierci.

Łącznie te cechy oznaczają, że istoty ludzkie są nie tylko śmiertelne, ale także świadome tej śmiertelności. To zestawienie prowadzi do głęboko odczuwanego niepokoju, który, według Niebuhra, jest „nieuniknionym stanem duchowym człowieka.”

Aby poradzić sobie z niepokojem wynikającym ze świadomości, że umrą, mówi Niebuhr, istoty ludzkie ulegają pokusie – i często to robią – chwytania się wszelkich środków bezpieczeństwa, które wydają się być w ich zasięgu, takich jak wiedza, dobra materialne czy prestiż.

Innymi słowy, ludzie szukają pewności w rzeczach, które są z natury niepewne.

Krzywdzenie innych

Jest to z definicji bezowocne zadanie, ale większym problemem jest to, że poszukiwanie pewności we własnym życiu prawie zawsze krzywdzi innych. Jak pisze Niebuhr:

„Człowiek jest, podobnie jak zwierzęta, uwikłany w konieczności i nieprzewidziane sytuacje przyrody; ale w przeciwieństwie do zwierząt widzi tę sytuację i przewiduje jej niebezpieczeństwa. Stara się zabezpieczyć przed przypadkami natury, ale nie może tego uczynić, nie przekraczając granic, które zostały wyznaczone jego życiu. Dlatego całe życie ludzkie uwikłane jest w grzech szukania bezpieczeństwa kosztem innego życia.”

Przypadek rodziców, którzy być może dopuścili się oszustwa, aby zdobyć upragnione miejsca dla swoich dzieci na prestiżowych uczelniach, daje przykład próby znalezienia części tej pewności. Odbywa się to kosztem innych, którzy nie mogą uzyskać wstępu do college’u, ponieważ inne dziecko dostało się tam za pomocą nielegalnych środków.

Jak wykazały inne badania, taki niepokój może być bardziej dotkliwy u osób o wyższym statusie społecznym. Strach przed stratą, między innymi, może być motorem takich działań.

Czego możemy się nauczyć od Buddy

Choć analiza Niebuhra może pomóc wielu z nas zrozumieć motywacje stojące za chciwością, inne tradycje religijne mogą zaoferować dalsze sugestie, jak sobie z nią radzić.

Kilkanaście wieków temu Budda powiedział, że istoty ludzkie mają tendencję do przywiązywania się do „rzeczy” – czasem przedmiotów materialnych, czasem „posiadłości”, takich jak prestiż czy reputacja.

Uczony Damien Keown wyjaśnia w swojej książce na temat etyki buddyjskiej, że w myśli buddyjskiej cały wszechświat jest wzajemnie połączony i nieustannie się zmienia. Ludzie postrzegają rzeczy materialne jako stabilne i trwałe, a my pragniemy i staramy się ich trzymać.

Ale ponieważ strata jest nieunikniona, nasze pragnienie rzeczy powoduje, że cierpimy. Naszą odpowiedzią na to cierpienie jest często chwytanie się rzeczy coraz mocniej i mocniej. Ale w końcu krzywdzimy innych w naszym dążeniu do tego, by poczuć się lepiej.

Podsumowując, myśliciele ci dają wgląd w akty chciwości popełniane przez tych, którzy mają już tak wiele. Jednocześnie, nauki Buddy sugerują, że nasze najbardziej usilne starania, aby zatrzymać rzeczy dla siebie nie mogą przezwyciężyć ich nietrwałości. W końcu zawsze stracimy to, co staramy się uchwycić.