Środki kontrastowe to grupa środków chemicznych opracowanych w celu pomocy w charakterystyce patologii poprzez poprawę rozdzielczości kontrastowej metody obrazowania. Specyficzne środki kontrastowe zostały opracowane dla każdej modalności obrazowania strukturalnego i każdej możliwej drogi podawania.

Środki kontrastowe siarczanu baru były używane przez wiele dziesięcioleci i są dobrze ugruntowane jako środki doustne do badania przewodu pokarmowego. Ich użycie jest generalnie ograniczone do badań radiograficznych i fluoroskopowych. Sporadycznie stosuje się je również w badaniach TK przewodu pokarmowego (np. kolonografia TK u pacjentów uczulonych na jodowane środki kontrastowe). Są tanie i dobrze tolerowane przez większość pacjentów, powikłania po ich zastosowaniu są rzadkie.

Jodowane środki kontrastowe są podstawowymi środkami kontrastowymi stosowanymi w obrazowaniu radiograficznym, fluoroskopowym, angiograficznym i tomografii komputerowej. Stanowią one wszechstronną grupę środków stosowanych do podawania dożylnego, doustnego i innymi drogami, takimi jak cewkowa i wewnątrzstawowa.

Środki kontrastowe MRI to najczęściej środki kontrastowe na bazie gadolinu (GBCA), które są środkami stosowanymi w zdecydowanej większości skanów MRI ze wzmocnieniem kontrastowym. Dawniej były one sporadycznie stosowane w skanach naczyniowych i tomografii komputerowej, ale ze względu na nefrotoksyczność to zastosowanie zostało (w dużej mierze) zarzucone.

Ultradźwiękowe środki kontrastowe zyskują w ostatnich latach na popularności w zastosowaniach ogólnie niszowych, np. w charakterystyce zmian w wątrobie.

.