Intoxicatie is een voorbijgaande toestand die volgt op de toediening van alcohol of een psychoactieve stof en die leidt tot verstoringen van het niveau van bewustzijn, cognitie, waarneming, oordeel, affect of gedrag, of andere psychofysiologische functies en reacties.
De verstoringen houden verband met de acute farmacologische effecten van, en aangeleerde reacties op, de stof. Ze lossen na verloop van tijd op met volledig herstel, behalve wanneer er weefselschade of andere complicaties zijn opgetreden.
De term wordt het meest gebruikt met betrekking tot alcoholgebruik: het equivalent in het dagelijks taalgebruik is “dronkenschap”. Alcoholintoxicatie uit zich in verschijnselen als blozen in het gezicht, onduidelijk spreken, onvast lopen, euforie, verhoogde activiteit, wispelturigheid, wanordelijk gedrag, vertraagd reactievermogen, verminderd oordeelsvermogen en motorische incoördinatie, gevoelloosheid of bedwelming.
Intoxicatie is sterk afhankelijk van het soort drug en de dosis, en wordt beïnvloed door het tolerantieniveau van een persoon en andere factoren. Vaak wordt een drug genomen om een gewenste mate van vergiftiging te bereiken. De gedragsuiting van een bepaalde mate van intoxicatie wordt sterk beïnvloed door culturele en persoonlijke verwachtingen over de effecten van de drug.
Een acute intoxicatie hangt meestal nauw samen met het dosisniveau. Uitzonderingen hierop kunnen zich voordoen bij personen met bepaalde onderliggende organische aandoeningen (b.v. nier- of leverinsufficiëntie) bij wie kleine doses van een stof een onevenredig hevig roesverwekkend effect kunnen veroorzaken. Er moet ook rekening worden gehouden met ontremming als gevolg van sociale context.
Acute intoxicatie is een voorbijgaand verschijnsel. De intensiteit van de intoxicatie vermindert met de tijd, en de effecten verdwijnen uiteindelijk als de stof niet meer wordt gebruikt. Het herstel is volledig, behalve wanneer weefselschade of een andere complicatie is opgetreden.

Wereldgezondheidsorganisatie. Beheer van middelenmisbruik. Internet. Geraadpleegd op 20 januari 2016.