Obama’s zelfonthullende laatste daad

Barack Obama is niet stilletjes heengegaan. Zijn onrustige laatste daden werden deels overschaduwd door een opvolger die weigerde rustig binnen te komen en deels door Obama’s eigen eindeloze, sentimentele afscheidstournee. Maar er was niets nostalgisch of sentimenteel aan Obama’s laatste daden. Twee ervan waren gewoon schokkend.

Misschien hadden we het kunnen weten. Tijdens het 2015 Witte Huis correspondenten diner, grapte hij over of hij een bucket list had: “Nou, ik heb iets dat rijmt op bucketlist.”

Het blijkt dat hij geen grapje maakte. Het omzetten van de straf van Chelsea Manning, een van de grootste verraders van onze tijd, is vinger-in-de-oog eigenzinnigheid. Obama haalde 28 jaar af van de straf van een soldaat die bijna een half miljoen militaire rapporten en een kwart miljoen documenten van het ministerie van Buitenlandse Zaken stal en vervolgens via WikiLeaks vrijgaf.

De cables waren gênant; de militaire geheimen waren vrijwel zeker dodelijk. Ze brachten niet alleen de levens in gevaar van Amerikaanse soldaten aan twee actieve fronten – Irak en Afghanistan – maar ook van de lokale bevolking die ons, met groot gevaar voor eigen leven, in het geheim hielp en bijstond. Na het vrijgeven van Manning’s documenten, ging de Taliban “over tot een moordpartij” (volgens inlichtingenbronnen geciteerd door Fox News) van diegenen die voldeden aan de beschrijving van individuen die met de Verenigde Staten samenwerkten.

Daarnaast zullen we betrokken raken bij vele schimmige conflicten over de hele wereld. De lokale bevolking zal moeten kiezen tussen ons en onze vijanden. Zou u een kant kiezen die zo vergevingsgezind is tegenover een leaker die haar land – en u – verraadt?

Zelfs het woord “leaker” is misleidend. “Lek” laat het klinken als een stukje informatie dat een klokkenluider aan Woodward en Bernstein geeft om misstappen in een hoge functie aan het licht te brengen. Dit was niets van dat alles. Het was het lukraak dumpen van een berg nationale veiligheidsgeheimen die zeker schade zouden berokkenen aan Amerikaanse troepen, bondgenoten en belangen.

Obama vond de straf van 35 jaar voor Manning buitensporig. Integendeel. Het was mild. Manning had opgehangen kunnen worden – en in vorige tijden, misschien wel – voor dergelijk verraad. Nu is ze vrij na zeven jaar.

Wat deze omzetting zo spectaculair in-your-face maakt, is de hypocrisie ervan. Hier is een president die wekenlang op de trom heeft geslagen over de schade die WikiLeaks heeft aangericht met het vrijgeven van gestolen materiaal en e-mails tijdens de verkiezingscampagne. Hij eiste onmiddellijk een rapport. Hij legde Rusland sancties op. Hij preekte over de heiligheid van het Amerikaanse politieke proces.

Over wat? Wat is er precies vrijgegeven? De privé e-mails van een campagnevoorzitter en het geklets van het Democratisch Nationaal Comité, d.w.z. campagneroddel, achterklap, indiscreties en cynisme. Het gebruikelijke spul, gênant maar niet gevaarlijk. Geen nationale veiligheidsgeheimen, geen geclassificeerd materiaal, geen blootstelling van iemand aan schade, alleen aan spot en smaad.

De andere bom van Obama op het laatste moment deed zich vier weken eerder voor toen de Verenigde Staten, voor het eerst in bijna een halve eeuw, Israël in de steek lieten bij een cruciale resolutie van de Veiligheidsraad, waardoor een veroordeling kon worden aangenomen die zowel Israël als zijn burgers nog jaren zal plagen. Na acht jaar geruststelling greep Obama de kans – vrij van politieke verantwoording voor hemzelf en zijn mogelijke Democratische opvolger – om Israël blijvende schade toe te brengen. (De VS heeft geen macht om de resolutie van de Veiligheidsraad terug te draaien.)

Daniel Patrick Moynihan, de Amerikaanse ambassadeur bij de V.N. die later een groot Democratisch senator zou worden, heeft ooit hartstochtelijk betoogd dat in het anti-Amerikaanse, anti-democratische moeras van de V.N., Amerika onwrikbaar oppositie moest voeren en nooit moest toegeven aan de jakhalzen. Obama sloot zich aan bij de jakhalzen.

Waarom? Om in de gunst te komen bij de internationale linkse partijen? Tenslotte verlaat Obama zijn ambt als een relatief jonge man van 55. Zijn volgende hoofdstuk kan heel goed zijn als leider op het internationale toneel, misschien bij de V.N. (secretaris-generaal?) of een transnationale (ogenschijnlijke) mensenrechtenorganisatie. Wat is een betere demonstratie van bona fides dan een gratuite aanval op Israël? Of de ommezwaai naar Manning en WikiLeaks? Of de vrijlating van een nog steeds onberouwvolle Puerto Ricaanse terrorist, Oscar Lopez Rivera, die ook werd uitgevoerd met nog drie dagen te gaan in zijn presidentschap.

Een meer waarschijnlijke verklaring is echter dat dit geen daden van berekening zijn, maar van authenticiteit. Dit is Obama die Obama is. Hij verlaat het ambt zoals hij erin kwam: een man van links, maar met de intelligentie en discipline om zijn radicalere instincten te onderdrukken. Vanaf 9 november 2016 was die onderdrukking niet meer nodig.

We hebben net een glimp van zijn echte zelf gekregen. Vanaf nu zullen we er veel meer van zien.

Lees meer uit het archief van Charles Krauthammer, volg hem op Twitter of abonneer je op zijn updates op Facebook.